مقدمه :

محیط كار از چهار جزء انسان ، تجهیزات، مواد ومحیط تشكیل شده است. مهمترین مسئله در یك محیط كار ایجاد یك محیط ایمن می باشد كه جهت ایجاد این محیط اقدامات بسیاری از آموزش پرسنل گرفته تا حفاظ گذاری دستگاه صورت می پذیرد. یكی از اقدامات ایمنی مؤثر در صنایع و فعالیتهای گوناگون استفاده از داربست به عنوان یك وسیله مطمئن و ایمن جهت كار در ارتفاع می باشد كه با استفاده از آن می توان ایمنی محیط كار را فراهم نموده و فعالیت را با كیفیت عالی به پایان رساند.

بر پا نمودن داربست دارای شرایط و دستورالعملهای خاص خود می باشد . شرایط و دستورالعملها شامل شرایط تجهیزات داربست بند، شرایط پرسنل و دستورالعمل ایمنی خاص داربست بند می باشد . كه با اجزای آن علاوه بر بر پا نمودن یك داربست مناسب ایمنی اپراتور داربست بند و اپرتورهای خاص فعالیتی كه داربست برای آن بر پا شده است به طور كامل برقرا می شود.

الف: ‌نیروی انسانی :

افراد داربست بند باید از نظر جسمانی و روانی دارای سلامتی كامل باشند . (با انجام معاینات قبل از استخدام و دوره ای می توان از این امر اطمینان حاصل نمود)

1- دارای بیماریهای صرع – سرگیجه- فشار خون و مشكلات تنفسی نباشد.

2- قدرت بالا روی از شیب های تند، عبور از گذرگاه های مرتفع را دارا باشد.

3- افراد باید دارای اعتماد به نفس كافی باشند.

ب : ابزار و تجهیزات :

1- لوله های فولادی

 بدون درز با قطر mm 48 مخصوص داربست بندی به طول cm 20 تا 6 متر و ضخامت mm 5/3 و وزن 3/21 كیلو گرم كه نوع بدون درز آن مناسب ترین لوله برای نصب داربست می باشد . هنگام استفاده باید دقت كرد لوله دارای شكلی سالم، صاف و تمیز باشد و آغشته به مواد چرب و روغنی ، سیمان و گچ نباشد .

2- بست های فلزی

بست فلزی چهار پیچه (فولادی) : متداولترین مورد استفاده در نصب داربست به شمار می رود و دارای وزنی معادل1650 گرم است كه قادر است  وزنی معادلKg  1200 را تحمل نماید و توسط چهارپیچ و مهره به لوله دیگر متصل می شود و زاویه ای كه پس از اتصال دو لوله تشكیل می دهد 90 درجه می باشد. طول این بست mm 100 از هر طرف است.

- بست فلزی چرخشی : این نوع بست از دو قسمت مركب تشكیل شده كه توسط پین فولادی به یكدیگر متصل می گردد . به طوریكه دو قسمت درگیر قابلیت چرخش 360 درجه نسبت به یكدیگر را دارند. لوله های داربست به صورت زاویه دار به هم متصل می شوند . برای اتصال لوله های گذری ، ضربه ای، مورب و … از آن استفاده می گردد . این بست تحمل فشار 1000 كیلوگرم را دارد و زون آن معادل gr 1700 می‌باشد .

- بست كمكی یا نگهدارنده : به منظور بالا بردن مقاومت بست ساده در برابر فشار بكار می رود و در زیر بست فلزی و مماس با آن قرار می گیرد . برای داربست هایی كه وزن بیشتری را بایستی تحمل كنند  و همچنین داربستهای كه به صورت معلق در ارتفاع نصب می گردند، از این نوع بست ها استفاده می‌گردد. دارای وزن 600 گرم بوده و مقاومت بست فلزی ساده را تا 2700 كیلوگرم افزایش می دهد ولی به تنهایی دارای مقاومت كمی می باشد.

- بست كلاهكی(مخصوص ایجاد سقف) : از این نوع بست فقط در بالای لوله های ستون یا عمودی استفاده می شودو در واقع در داربست های مسقف یا داربست هایی كه نیاز به چادر در آنها وجود دارد استفاده می شود. وزن این نوع داربست با 860 گرم و توسط یك پیچ محكم می گردد . نوع دیگر این بست چرخشی و قابل تنظیم می باشد.

- بست زبانه ای یا پیوندی: جهت اتصال لوله های افقی مورد استفاده قرار می گیرد. در محل تماس این بست با لوله زائده های با قطر mm 14 طراحی شده كه در سوراخ لوله های افقی قرار می گیرد. و توسط واسطه یا مغزی درون لوله مقاومت كششی بسیار زیادی معادل 4500 كیلوگرم در نقطه اتصال دو لوله به هم ایجاد می نماید. دارای چهارپیچ و وزنی معادل1650 گرم می باشد . سوراخهای ایجاد شده در دو سر لوله ها از لبه مقطع لوله تا مركز سوراخ 30 میلی متر قطر سوراخ mm 15 است .

3- مغزی:

 در هر نوع داربست كه بیش از 6 متر ارتفاع داشته باشد حتماً از این ابزار استفاده خواهد شد . مغزی رابط جهت تقویت استحكام لوله هایی كه روی هم قرار دارند استفاده می شوند. این ابزار دارای طول 120 میلیمتر و جنس آن از فولاد می باشد. و در انواع مقطع چهارگوش  و دایره ساخته می شوندكه در وسط آن رینگ فولادی با ضخامت mm  6 و قطر دایره ای 5/47 میلیمتر نصب گردیده به طوریكه پس از قرار گرفتن درون دو لوله با حلقه (رینگ) مغزی كمتر ازmm  5/2  از طرفین باشد تا مانع درگیری بست با لوله نگردد. مورد استفاده در لوله های عمودی به مراتب بیشتر از لوله های افقی دارد و وزن آن gr 800 می‌باشد.

4- كفشك یا پایه فولادی :

 در مكانهای كه محل نصب آن سطوح سیمانی ،موزائیك و یا آسفالت باشند و همچنین در زمین‌های شنی و یا خاكی استفاده می شود . همچنین برای استفاده كفشك روی سرامیك یا كاشی حتماً از لاستیك مخصوص و تخته همزمان استفاده می گردد تا در صورت سنگینی داربست آسیبی به كف سرامیك یا كاشی وارد نشود.

5- لنگریا مهاربند داربست پیچی

 وسیله ای قابل تنظیم كه توسط پیچ تغییرطول پیدا می كند و جهت اتصال و تكیه دادن داربست به ستون یا دیواره در نقاط مختلف داربست بكار می رود . وزن آنgr 1600 و دارای طول نهایی max410mm  و كمترین طول min 218 mm می باشد . نوع دیگر آن درون لوله های عمودی قرار می‌گیرد و وزن آن gr 2850 و در مهار سقف بصورت عمودی بكار می رود.

6- چرخ های فولادی :

 برای داربست های سیار بكار می رود.چرخ ها در دو نوع داخل سالن یاخارج سالن ساخته شده كه روی گروه اول تغییراتی حاصل شده روكش چرخ از لاستیك مخصوص ساخته شده و وزن آن معادل 55/9 كیلو و تحمل 600 كیلو گرم وزن را دارد . نوع فولادی آن در خارج كارگاه مورد استفاده قرار می گیرد و تحمل نیروی معادل 1000 كیلوگرم را به تنهایی دارد و وزن تقریبی آن معادل 5700 كیلوگرم و در یك داربست 8 متری با احتساب وزن داربست 4 تن نیرو را تحمل می كند.

7- تخته زیر پا یا سطح كار:

 از جنس چوب به طول 2 مترو ضخامت 5 سانتی مترو عرض 25-20 سانتی مترکه باید  صاف و خشك و محكم باشد .

8- آچار دوسر رینگ كروم وانادیم استاندارد. 22×21 دارای طول 28 سانتی متر كه جهت محكم نمودن پیچهای داربست بكار گرفته می شود. حداكثر نیروی مجاز جهت سفت كردن توسط این آچار 600 كیلوگرم یا نیروی بازوی كارگر می باشد .

9- گونیا – تراز – شیلنگ تراز و شاقول

10- طناب ایمنی (نجات) كه در مجاورت داربست به ستون یا محلی جهت حفاظت افراد و نصب كمربند ایمنی مورد استفاده قرار می گیرد و طول آن 20 متر می باشد.

11- كمربند ایمنی و كفش مخصوص:

 داربست كه دارای كف مخصوص كه الاستیسه زیاد دارد . ساق این نوع كفشها بلندتر از سایر كفش‌های ایمنی طراحی و ساخته می شود . این كفش مشابه كفش ایمنی می باشد كه به پای كارگر به هنگام عبور از روی لوله های دایره شكل اطمینان خاطر زیاد می بخشد و مانع از لغزش او می گردد .

12- شبكه های توری حفاظتی :

در داربست های سبك و سنگین به كار می رود . از جنس نایلون – كتان – پلی استر تهیه می شود و درشتی بافت تار و پود به فاصله 1 سانتی متر از یكدیگر قرار دارند و اغلب به رنگ سبز بر روی نمای داربست و به منظور جلوگیری از سقوط اشیاء و ابزار و تكه های مصالح ساختمانی نصب می گردد. نصب این حفاظ ایمنی در داربست های ساختمانی ، كنار گذرگاهها یا معابر عمومی الزامیست.

.......

...................................................................

متن این مطلب 14 صفحه می باشد. برای دریافت و مطالعه ادامه مطلب، فایل پیوست را دانلود نمایید.

رمز فایل :  www.hseexpert.com